Een lastercampagne om de andere ouder buiten te sluiten heeft niet alleen zijn uitwerking op het kind, maar op de hele omgeving. Die is meestal onwetend over ouderverstoting en laat zich inpalmen door de charmes van de ‘giftige’ ouder en gaat mee in de leugenachtige beschuldigingen over de ex-partner. De twijfels en angsten over het vermogen van de andere ouder om voor de kinderen te zorgen worden klakkeloos voor waar aangenomen. Overigens waren die aantijgingen er tot de scheiding meestal niet, maar nu worden ze ineens als reden opgevoerd waarom het kind niet meer naar die andere ouder wil. Maar daar stelt niemand vragen bij.
Een alleenstaande moeder vertelt dat de vader van haar kinderen hen volledig aan hun lot overlaat als ze bij hem zijn. Het is er saai, zijn huis is vies en vaak krijgen ze nauwelijks fatsoenlijk te eten. De kinderen willen niet meer naar hem toe. De moeder zegt alles te hebben geprobeerd, maar ze kan ze toch niet dwingen?
De kinderen willen zelf niet
Niet alleen familie, vrienden of buren durven nauwelijks vraagtekens te zetten bij een ouder die de omgang tegenwerkt omdat de ex-partner een waardeloze en onverantwoordelijke opvoeder zou zijn, maar hulpverleners, instanties en rechters net zo min. Omstanders kijken weg en staan toe dat kinderen worden gehersenspoeld en aangezet om een eens geliefde ouder af te wijzen. Deze ernstige vorm van geestelijke kindermishandeling beschadigt het kind voor de rest van zijn leven.
Een gescheiden vader die met zijn dochtertje, zijn nieuwe vriendin en haar kinderen een leuk samengesteld gezin vormt, vertelt dat zijn ex-vrouw door haar psychische problemen hun dochtertje al een paar keer in gevaar heeft gebracht. Nu is het meisje bang om alleen bij haar moeder te zijn en wil er niet meer heen. De vader zegt de keuze van zijn dochter te respecteren (het meisje is acht jaar).
Eén ouder veroorzaakt ouderverstoting
Een ‘gezonde’ ouder houdt een kind niet weg bij de andere ouder. Die zal het contact juist stimuleren en weet hoe belangrijk het is dat kinderen opgroeien met beide ouders, ook na een scheiding. Kinderen zelf willen altijd hun beide ouders zien en zullen nooit uit vrije wil kiezen tussen papa of mama. Dat is volstrekt onnatuurlijk en een signaal dat er mogelijk iets goed mis is. Niet met het kind overigens, maar met de ouder die zich presenteert als de zorgzame, veilige, liefhebbende en betrokken ouder en het kind lijkt te willen beschermen tegen de andere zogenaamd onveilige ouder.
Het tegendeel is waar. Volgens deskundigen is bij een ouder die geen middel schuwt om de andere ouder uit te schakelen, met grote zekerheid sprake van een persoonlijkheidsproblematiek met kenmerken van narcisme, borderline of psychopathie. Het lijkt de meest fantastische ouder die een kind zich kan wensen, maar in werkelijkheid heeft deze psychisch zieke ouder geen boodschap aan de gevoelens en behoeften van het kind. Hij of zij handelt vanuit het eigen trauma en een nietsontziend egoïsme en intense haat tegen de ex-partner. Deze ouder heeft hulp nodig!
Van generatie op generatie
Maar kennelijk willen we niet weten dat dit bestaat en dat het op grote schaal voorkomt. Ruim 16.000 kinderen verliezen jaarlijks na een scheiding als gevolg van ouderverstoting het contact met een van hun ouders. De oorzaak ligt – bijna altijd – bij één ouder met een psychische problematiek ontstaan in de eigen kindertijd en die, als er niet wordt ingegrepen, wordt doorgegeven aan de volgende generatie. Omstanders, waaronder veel professionals, houden liever vast aan het idee dat ex-partners samen een strijd om de kinderen uitvechten. Voor onwetenden lijkt dat misschien zo, maar ouderverstoting gaat niet over meningsverschillen of een conflict tussen twee ouders. Het gaat over de macht van één ouder over de andere ouder waarbij het kind door manipulatie en dwingende tactieken tot bondgenoot wordt gemaakt van de controlerende ouder.
Zonder zich daarvan bewust te zijn neemt het kind de haatgevoelens van de controlerende ouder over en keert zich tegen de andere ouder. Het kind staat niet meer open voor het verhaal van de verstoten ouder. Dit is ouderverstoting in de meeste ernstige vorm.
Wegkijken kan niet meer
Ouderverstoting kan alleen maar tot volle ontwikkeling komen doordat omstanders de vervreemding van een kind door één ouder toestaan. Namelijk als de misleidende en gelogen boodschap van de controlerende ouder over de andere ouder klakkeloos wordt overgenomen door familie en het sociale netwerk. Maar ook als professionals zoals advocaten, jeugdbeschermers en rechters blijven falen in het herkennen van de problematiek waardoor zij – onbedoeld – meewerken aan emotionele kindermishandeling.
Alleen als omstander het lef hebben om niet meer weg te kijken, kan het giftige proces van ouderverstoting worden doorbroken!
Bronnen:
- Website omstanders.nl
- Jan Storms – Destructieve relaties op de schop, Psychopathie herkennen en hantereren
- Blog Surviving Parental Alienation, part two – Amy J.L. Baker, PhD
- Gastcolumn Vaders vaak stiefmoederlijk behandeld bij een scheiding, kind krijgt de rekening – Steven Pont, psycholoog
Kris
Beste Monique en allen
Wat ik hier lees en reacties daar herken ik mezelf ook in en heel goed. Mijn ex en daar heb je weer het woord.. ex.. is ook zo en dat zal echt niet veranderen.
Hoe begin ik dit allemaal te vertellen..
Simpelweg.. spijtig dat je niet word gehoord als vader in de maatschappij en het gerecht.
Kan er gewoonweg ook niet meer over praten maar wou hier mijn steun betuigen aan mensen die er inzitten en dat het een helse strijd is en het zo je leven verwoesten.
In ieder geval het heeft mijn leven veranderd en kapot gemaakt en dat van mijn partner maar toch… we blijven vechten al is het tot de dood.
Monique
Beste Kris, Het is vreselijk als je te maken hebt met ouderverstoting. En het klopt dat jouw ex-partner niet zal veranderen; verspil daarom geen kostbare energie aan je boos maken over haar gedrag of de falende hulpverlening (hoe moeilijk ook!). Gebruik die energie voor jezelf en je partner; zorg goed voor jezelf, ga naar buiten de natuur in, pak die oude hobby op, leef en sta jezelf toe om ook weer een beetje te genieten. Hiermee bewijs je niet alleen jezelf een dienst, maar ook jouw kinderen! Ze zullen t.z.t. veel liever het contact aangaan met een vader die goed in het leven staat, ondanks het gemis van zijn kinderen en alle ellende die dat met zich meebrengt. Veel sterkte! Warme groet, Monique
Bart
Goedemiddag Jippie,
Ik herken alles wat je schrijft. Ik zit niet op Facebook e.d. Maar misschien kan je op een andere manier met mij in contact komen.
Gr Bart
Jippie
Hoi ik zou graag in contact komen met mensen waarbij ouderverstoting plaatsvindt. Ik zit er middenin en gelukkig zijn/lijken instanties na ruim 8 jaar wakker te zijn geschud. Ik krijg veel professionele hulp maar het blijft me ontzettend raken dat de omgeving zijn/haar mening klaar heeft. Je wordt gezien als vechtende ouder waardoor onze zoon de dupe is. Terwijl ik juist in alles wat ik doe in het belang van onze kids handel. Feit is dat ik netjes mijn mond dichthoud en mezelf niet negatief uitlaat over dingen/mensen. In tegenstelling tot de andere kant. (Ik wil aan mijn kant van de muur blijven, gun hem het allerbeste.) Uithuisplaatsing wordt nu overwogen. Ze hebben al besloten dat dit niet bij mij is omdat zijn houding naar mij echt vreselijk is op sommige momenten. Ik ben bang voor de veiligheid van onze dochter en mijzelf. Vader lijkt niet capabel om onze zoon op te voeden.
Dit gaat gigantische gevolgen krijgen en dat baart me enorm veel zorgen. Het is dan de schuld van moeder want moeder wil niet luisteren naar haar zoon.
Kennen jullie dit gevoel? Hebben jullie tips?
Als er weer een opmerking voorbij komt dan wil je het liefst van de daken schreeuwen hoe de vork in de steel zit maar ik blijf netjes diegene bedanken/te woord staan. Ik weet dat, als ik dat zou doen, ik alleen maar mijn eigen ruiten ingooi.
In ons geval is het ook zo; vader stikt van het geld (zwartwerken vooral) en betaald geen alimentatie (wordt wel geregeld door het LBIO als ik geluk heb) en ik heb totaal niets meer, moet zelfs boodschappen doen van geld wat ik leen van mijn ouders, wat ik hopelijk een keer terug kan betalen. Dit houdt dus in dat onze zoon alles krijgt wat hij maar wil (o.a. schoenen van 350 (hij is 12 jaar oud!).
Monique
Beste Jippie, Om in contact te komen met andere ouders die te maken hebben met ouderverstoting vind je verschillende (openbare en besloten) groepen op Facebook. Als je bij groepen zoekt op ‘ouderverstoting’ en/of ‘oudervervreemding’ komen ze vanzelf naar boven. Veel sterkte en hartelijke groet, Monique
Bezorgde vader
Beste Monique,
Ik herken helemaal wat je schrijft. Ik heb ik juni 2019 de knoop doorgehakt om te gaan scheiden omdat ik niet meer verder kon en wilde leven met een vrouw die mijn hele leven meende te kunnen bepalen. Mijn ex is vanaf het moment dat ik besloten heb de relatie te beëindigen begonnen met het tegen mij opzetten van mijn zoon (toen 11, inmiddels 12 jaar). Mijn dochter was toen 8 en inmiddels 9 jaar. Mijn ex heeft me letterlijk gezegd dat ze me kapot wilde maken. Ook de vader van mijn ex gaf aan dat hij het me onmogelijk zou gaan maken. Alle perikelen rondom de echtscheiding werden door haar en haar vader met de kinderen gedeeld, ik zou niets om de kinderen geven en het gezin in de steek gelaten hebben, ik was een slechte vader. Dit heeft erin geresulteerd dat mijn zoon steeds minder graag bij mij kwam. Hij werd er zelfs toe aangezet om film- en geluidsopnames in huis te maken als hij bij mij was. Deze werden doorgestuurd naar mijn ex. Vervolgens kreeg hij zelfs buikpijnklachten en is mijn ex herhaaldelijk met hem naar de huisarts gegaan. Via de huisarts zijn beide kinderen bij een praktijkondersteunende psycholoog terecht gekomen. Die wist ook niet wat ze er mee moest omdat het probleem duidelijk niet bij de kinderen lag maar bij de ouders en heeft ons doorgestuurd naar maatschappelijk werk (juli 2019). Mijn ex nam daar meteen in de mond dat ze bang voor mij zou zijn waardoor de maatschappelijk werker het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) erbij gehaald heeft. Zij hebben de casus overgenomen van maatschappelijk werk. De lastercampagne tegen mij bleef ook tijdens de gesprekken bij CJG gewoon doorgaan. Na een aantal gesprekken bij CJG heeft mijn ex uit deze hulpverlening de stekker getrokken omdat ze niet goed zouden zijn voor de kinderen en ze bovendien geen vertrouwen meer in deze partij zou hebben. De situatie met mijn zoon bleef verslechteren. Vervolgens zijn we via de poh psycholoog bij een praktijk terechtgekomen die systeembehandelingen geeft aan gezinnen na echtscheiding (oktober 2019). Dit leek eindelijk van de grond te komen, totdat mijn zoon niet meer naar mij toe wilde komen (december 2019). Mijn ex gaf aan dat mijn zoon van mij walgde en waanzinnig boos op mij was, en dat ik hem beter een tijdje met rust kon laten. In overleg met onze gezinsbehandelaar heb ik mijn zoon toen wat ruimte gegeven. Hierbij werd wel duidelijk aangegeven dat dit niet te lang moest gaan duren. Mijn zoon nam volledige afstand. Bij wisselmomenten als ik mijn dochter op kwam halen zei hij niets tegen me, hij reageerde niet meer op Whatsapp berichtjes van mij, maar ook niet van anderen uit mijn omgeving (mijn ouders en zus, mijn vriendenkring). Mijn ex leek haar doel gehaald te hebben en had ineens geen vertrouwen meer in de hulpverlening vanuit de praktijk waar we als gezin liepen. Het patroon herhaalde zich, en zelfs zo erg dat ik vervolgens dezelfde dingen met mijn dochter zag gebeuren. De gezinsbehandelaar zag heel goed wat er gebeurde en heeft woorden als ouderverstoting en psychische kindermishandeling uitgesproken, dus het was heel duidelijk dat er nog heel veel hulp nodig is om een en ander te kunnen herstellen.
Vervolgens heeft onze gezinsbehandelaar een melding gedaan bij Veilig Thuis (januari 2020). Veilig Thuis heeft in eerste instantie getracht een gesprek in te plannen met de melder, mijn ex en mijzelf. Mijn ex heeft aangegeven dat ze hier niet voor open stond. Veilig Thuis start een onderzoek waarbij zij in gesprek gaan met alle betrokkenen (mijn ex, ikzelf, mijn zoon, mijn dochter, huisarts, school en alle hulpverleners die tot nu toe betrokken zijn geweest). Als resultaat van dit onderzoek zal uiteindelijk weer hulpverlening opgestart gaan worden welke nagekomen dient te worden. Er hebben inmiddels gesprekken tussen Veilig Thuis en verschillende betrokkenen plaatsgevonden. Ze wisten mij vorige week wel te vertellen dat ze in eerste instantie zullen proberen om hulpverlening binnen een vrijwillig kader te starten als het ernaar uitziet dat beide partijen mee willen werken. Mogelijk gaat dit andere hulpverlening zijn dan de praktijk waar we al op weg waren en die de situatie duidelijk doorzien.
Het blijkt echt heel lastig om bij ouderverstoting de processen en patronen die er gaande zijn te doorbreken, vooral als er steeds terugtrekkende bewegingen gemaakt worden door één van de partijen (in dit geval mijn ex “de giftige ouder”). De stappen die ondernomen kunnen worden zijn steeds gevolgd, maar er verandert niets. Sterker nog, de afstand tot mijn zoon lijkt alleen maar groter te worden. Gelukkig heb ik de band met mijn dochter goed weten te houden en ze komt na een wat moeilijkere periode weer graag naar me toe. Ook voor mijn omgeving, die met lede ogen toekijken, is het heel lastig. Veel mensen zien wat er gebeurd, mensen die wat verderaf staan tonen medeleven (“hè vervelend”, “ja ze deelt wel alles met de kinderen, dat is niet goed”, “ze heeft hulp nodig”) maar blijven alleen maar kijken langs de zijlijn. De mensen die dichtbij staan vragen zich af wat ze kunnen doen, willen niet wegkijken, maar lijken niks anders te kunnen doen dan lijdzaam toekijken en mij een luisterend oor bieden.
Als jij (maar ook andere lezers) tips hebt hoe ik dingen kan aanpakken, hulp kan bieden (waar mijn ex geen toestemming voor hoeft te geven), of wat dan ook, dan kom ik graag met je in contact. Het voelt alsof ik mij in een leeuwenhol begeef, en zie nog niet zo gauw hoe ik hieruit kan komen.
Een machteloze verdrietige tante
dit hele verhaal is zo herkenbaar! Vooral de lastercampagne en dat patronen en processen overgaan naar volgende generaties. Als omstanders voel je je machteloos en kijk je lijdzaam toe maar ook met afgrijzen. Hoe kan het dat de hulpverlening niet familie en anderen betrekt. De moeite neemt om zich te informeren. Hoeveel grootouders, tantes en ooms kunnen hierdoor hun kleinkind(eren) en neefjes/nichtjes niet meer zien. Hoe kunnen we zorgen dat we de processen en patronen gaan verbreken?
Lola
Zo herkenbaar en in mijn geval klopt dit helemaal. Mijn ex komt uit een gezin met 2 narcistische ouders, vader uiteindelijk zelfmoord gepleegd en met zijn moeder gebrouilleerd al jaren. Na de scheiding die mijn keuze was, heeft hij het voor elkaar gekregen nadat hij eerst de bloemetjes heeft buiten gezet en nauwelijks tijd voor de kinderen had om ze vanaf 15 jaar te manipuleren en het contact met mij na 2 rechtszaken op te heffen. Woont mijn dochter nu al 3 jaar bij haar vader en wil geen contact met mij. Echt alles in haar ogen is negatief over mij.
Ik heb zoveel pijn en zoek al jaren een praatgroep om lotgenoten te vinden om er over te praten.
Monique
Beste Lola, Wat vreselijk om te lezen dat jij ook te maken hebt met ouderverstoting. Praatgroepen en lotgenoten bijeenkomsten worden geregeld georganiseerd. Op Facebook zijn verschillende (openbare en besloten) groepen voor ouders die hun kinderen niet zien als gevolg van ouderverstoting. Naast het uitwisselen van informatie, worden er geregeld bijeenkomsten georganiseerd. Als je zoekt in ‘groepen’ op de term ‘ouderverstoting’ vind je er verschillende. Verder is deze ‘deelgenotenbijeenkomst’ misschien iets voor je: https://steinhausendeleeuw.wordpress.com/lotgenotencontact/. In maart komen ze weer bij elkaar. Veel sterkte Lola, Monique
Coby kol
Volkomen onzin. Het is juist andersom. Je wilt niet hebben dat je kind hetzelfde meemaakt, wat je zelf heb meegemaakt. De andere partij maakt er juist misbruik van.
Dit is van een moeder, die borderline heeft en de keus heeft gemaakt, dat het beter is om de kids bij vader te laten. Met gevolg dat ik waardeloze moeder ben en jaren geen contact meer heb met me kinderen. Iedere dag doet pijn, ik kan deze pijn dragen, omdat ik weet dat ze het goed hebben, ondanks ik verstoten ben van de kids. Ik laat het rusten, juist omdat ik niet wil, dat hun hetzelfde mee maken, wat ik heb meegemaakt.
Ik ga niet door het vuur voor me kids. Ik zal er in blijven staan om hun voor alle pijn te behoeden.
Monique
Het zou kunnen Coby dat er in jouw situatie iets anders speelt. Maar dan is er geen sprake van ouderverstoting en is dit blog niet op jou of jouw situatie van toepassing. Helaas is dit wel de realiteit voor veel vaders en moeders die ongewild het contact met hun kinderen verliezen na een scheiding.
JGP Versluis
Beste Monique, bedankt voor jou boodschap. Met tranen in mijn ogen gelezen. Ik heb echter een aanvulling. Dit is ook van toepassing op volwassen kinderen, zoals in mijn geval en van sommige anderen. Ondanks dat zij getrouwd zijn en zelf kinderen hebben, worden ze door hun moeder dermate “ beïnvloed “ dat er geen contact mogelijk is. Zo erg dat ik letterlijk en figuurlijk voor dood in het ziekenhuis lag, geen enkele reactie van mijn kinderen heb waar kunnen nemen. Ik wordt doodgezwegen. Ik heb geleerd er mee om te gaan, een vooroordeel kun je niet weerleggen. Het zij zo. Ga door met je werk hierin en hoop dat je in dit nieuwe jaar, veel gedupeerden kunt helpen met name hen die hun kinderen zo beïnvloeden. Jacob
Monique
Dank voor je reactie Jacob, wat verdrietig om te lezen dat jou dit ook overkomt. En ja, het is (mij) bekend dat – als er niet wordt ingegrepen – ook volwassen kinderen onder invloed blijven van de ‘giftige’ ouder. Dat gaat heel ver, maar je hoort daar zelden iets over. Bij de hulpverlening is het nauwelijks bekend hoe de beschadiging van ouderverstoting doorwerkt. In mijn boek besteed ik daar aandacht aan. Ik hoop een bescheiden bijdrage te kunnen leveren aan meer kennis en bewustwording van dit vreselijke verschijnsel en hoop daarmee al die ‘getroffenen’ die uit beeld verdwijnen zodra de betreffende kinderen meerderjarig zijn, een stem te geven. Veel sterkte, hartelijke groet Monique